1) Hac kime farzdır?
Müslüman, akıllı, bulûğa ermiş ve istitaat (maddi–bedeni imkân, yol güvenliği) sahibi olan her mümine ömürde bir kez farzdır. Kadınlar ve yol güvenliği/mihrem konuları mezheplere göre farklılık gösterebilir; resmî düzenlemeler ve organizasyon şartlarıyla birlikte değerlendirilir.

2) Hac ne zaman yapılır?
Haccın menasiki Zilhicce ayında eda edilir. Zirve günleri 8–13 Zilhicce aralığıdır: Mina, Arafat vakfesi, Müzdelife, şeytan taşlama, kurban, ziyaret/vedâ tavafları bu günlerde icra edilir.

3) Haccın çeşitleri nelerdir?

• İfrad: Sadece hac niyeti ve menasiki.

• Temettu: Umre yapıp ihramdan çıkar; sonra hac için tekrar ihrama girilir (Türkiye’den gidenlerde en yaygını).

• Kıran: Hac ve umre tek ihramda birlikte yapılır.

4) Haccın ana adımları (özet)
İhram → Tavaf → Sa‘y → Arafat Vakfesi → Müzdelife → Mina (Cemrelere rami) → Kurban → Tıraş/kısaltma (tahallül) → Ziyaret Tavafı ve (varsa) Sa‘y → Mina’da geceler → Vedâ Tavafı.

5) İhram nedir, neler yasaktır?
İhram; “hac/umreye niyet” ve bazı dünyaî şeyleri terk hâlidir. Erkekler dikişli elbise yerine iki parça beyaz örtü giyer; kadınlar normal tesettür kıyafetleriyle ihrama girer. Koku sürmek, saç–tırnak kesmek, avlanmak, cinsel münasebet gibi fiiller ihramda yasaktır. Ayrıntılar mezhep ve rehber yönlendirmesine göre uygulanır.

6) Arafat vakfesi neden çok önemlidir?
“Hac Arafat’tır” buyruğuyla vakfe haccın kalbidir. Öğle vaktinden güneş batımına dek dua, tevbe, istiğfar ve zikirle ihyâ edilir; mahşer provasının maneviyatını taşır.

7) Sa‘y neyi hatırlatır?
Safa–Merve arası koşu, Hz. Hacer validemizin sabır ve tevekkülünü sembolize eder. Yedi şavtla tamamlanır; yeşil işaretler arası “hervale” bölgesi erkeklere mahsustur (mezhep uygulamalarına bakınız).

8) Şeytan taşlama (rami) nasıl yapılır?
Mina’da belirli vakitlerde üç cemreye yedişer taş atılır (10. gün yalnız Akabe Cemresi; 11–12–13. günlerde üç cemre). Sükûnetle, sırayı bozmadan, tehlikesiz mesafeden rami yapılır.

9) Kurban kesimi ve tahallül nedir?
Temettu ve kıranda kurban vaciptir. Kurban kesimi ve tıraş/kısaltma ile ihram yasaklarının çoğu kalkar (tahallül-i evvel). Ziyaret tavafı ve (varsa) sa‘y sonrası ihram tamamen biter.

10) Hacc-ı mebrûr ne demektir?
Sünnete uygun, riyadan uzak, kul hakkına riayetle eda edilen ve dönüşte güzel ahlâkla meyvelenen haccın adıdır. Karşılığı cennettir; ihlâs ve edep esastır.

11) Hac için hangi evraklar gerekir?
Genel olarak: çipli pasaport (uçuş sonrası min. 6–8 ay geçerli), T.C. kimlik fotokopisi, beyaz fonlu 2–3 fotoğraf, Menenjit (ACWY) aşı kartı, başvuru/sözleşme formları ve ödeme dekontu. Yaşa/medenî hâle göre vekâlet/muvafakat gibi ek belgeler istenebilir. Güncel liste tarafımızdan yazılı paylaşılır.

12) Aşı ve sağlık şartları nelerdir?
Menenjit ACWY aşısı zorunludur (genellikle varıştan en az 10 gün önce yapılmış olmalı). Kronik hastalığı olanların doktor onayı önerilir. Sıcak ve yürüyüş temposu için su–gölge–dinlenme dengesine dikkat edilmelidir.

13) Yaş sınırı var mı, çocuklar gidebilir mi?
Resmî düzenlemeler dönemsel değişebilir. Çocukla hac mümkündür; ancak yoğunluk ve fiziksel koşullar nedeniyle ciddi planlama gerekir. Çocuğun fiilleri velisinin niyetiyle hüküm kazanır; pratikte konfor ve güvenlik birincildir.

14) Kadınlara mahsus hükümler (özet)
Mihrem, yol güvenliği ve hayız/temizlik gibi meselelerde mezhepler arası farklar bulunur. Farz tavafın temiz hâlde yapılması şartı gibi kritik konularda rehberinizin yönlendirmesini ve kendi mezhebinizin hükümlerini esas alınız. Gerekirse hekim tavsiyeli ilaç planı önceden değerlendirilir.

15) Engeli/ileri yaşı olanlar hacca gidebilir mi?
Uygun eşlik ve ekipmanla mümkündür. Tekerlekli sandalye/yardımcı araç, gölgeleme, sık mola ve yakın otel tercih edilir. Rehberlik ve refakatçi planlaması önceden yapılmalıdır.

16) Medine ziyareti farz mı?
Hac menasikinden değildir; fakat Mescid-i Nebevî ve Ravza-i Mutahhara ziyareti büyük bir fazilettir. Saat/pas sistemi ve yerel kurallara uyulur.

17) Hacda ne kadar yürünür, nasıl hazırlanmalı?
Arafat–Mina–Müzdelife günlerinde uzun yürüyüş ve ayakta bekleme olabilir. 3–4 hafta önceden tempolu yürüyüşe başlamak, uygun ayakkabı, su matarası ve hafif çanta hazırlamak önerilir.

18) Valiz ve kıyafet önerileri nelerdir?
Erkekler için ihram, rahat sandalet; hanımlar için sade–rahat kıyafet. İnce seccade, şapka/şemsiye, güneş kremi, temel ilaçlar, ıslak mendil ve hafif atıştırmalık pratik olur. Değerli eşyalar ve nakit dikkatle taşınmalıdır.

19) Zamzam ve hediyelik eşyalar taşınabilir mi?
Zemzem ve sıvı taşıma kuralları sezona ve havayolu/yerel düzenlemelere göre değişir (özel bidon/kargo kısıtları olabilir). Güncel bilgiyi uçuş öncesi yazılı bildiririz.

20) Fotoğraf/çekim adabı nedir?
Mahremiyete, ibadet edenlerin huzuruna ve mescit disiplinine saygı esastır. Görevlilerin uyarılarına ve yerel kurallara uyunuz.

21) Kayıp eşya / gruptan ayrılma olursa?
Rehberin verdiği bileklik/kart üzerindeki otel ve telefon bilgilerini taşıyın. Kayıp durumunda en yakın görevliye veya rehberin acil hattına başvurun; belirlenmiş buluşma noktasına geçin.

22) Hac bedeli/fiyatı neden kişiye göre değişir?
Konaklama mesafesi/kategorisi, oda tipi (2/3/4 kişilik), uçuş sınıfı, program süresi ve yerel hizmet kapsamı belirleyicidir. Ceyhan Turizm’de her kalem sözleşmede şeffaf yazılır; gizli ücret yoktur.

23) Ödeme–iptal–değişiklik koşulları nasıldır?
Uçak/otel sözleşmelerine bağlı tarih bazlı kesintiler olabilir. İsim/tarih değişikliği tedarikçi kurallarına göre mümkündür. Tüm şartlar ön bilgilendirme ve sözleşmede yazılıdır.

24) Hac başvurusu nasıl yapılır?
Türkiye’de ön/kesin kayıt süreç ve takvimini Diyanet ilan eder (e-Devlet üzerinden). Organizasyon tercihi (Diyanet/Yetkili acente) bu takvime göre belirlenir; biz süreç boyunca evrak ve bilgilendirmeyi adım adım iletiriz.

25) Hac başkasının yerine (bedel) yapılabilir mi?
Fıkhî şartları vardır: Kişinin kendi farz haccını yapmış olması, vekâlet ve niyet gibi. Bu konuyu kendi mezhebinizin esaslarına ve güvenilir bir âlimin rehberliğine göre planlayınız.